Anglicy mają dwa słowa opisujące dostępność, Polacy jedno. Dobrym przykładem pomagającym zrozumieć powód, dla którego rozróżniają 'availability' i 'accessibility' jest kwestia dostępności jakiegoś produktu w sklepie i jego dostępności jako pewnej cechy użyteczności.
Dostepne, ale… niedostęne
Gdy mówimy, że produkt jest dostępny w sklepie, to znaczy, że możemy go kupić i zabrać ze sobą. To odpowiednik angielskiego 'availability'. Pomyślmy teraz, że tym produktem jest książka. Może ją kupić każdy, kto wejdzie do sklepu, np. osoba widząca i osoba niewidoma. W tym sensie książka jest dostępna i dla jednej, i dla drugiej osoby. Ale tylko jedna z nich, osoba widząca, może z tej książki skorzystać – osoba widząca. Dla osoby niewidomej książka drukowana nie jest dostępna. Została wykonana tak, że tylko niektóre osoby mogą z niej skorzystać. Angielskie 'accessibility'' odnosi się do tej właśnie właściwości produktów.
Projektowanie uniwersalne
Aby dobrze rozumieć, o co chodzi w „dostępności”, należy się najpierw przyjrzeć szerszemu terminowi - projektowanie uniwersalne, który obejmuje wiele aspektów dostępności.
Projektowanie uniwersalne ('universal Design') to projektowanie produktów i otoczenia, w taki sposób, by mogły być one użyte przez jak najszerszą grupę ludzi, najlepiej przez wszystkich, w możliwie szerokim zakresie, bez potrzeby adaptacji lub specjalnego projektowania.
Według twórcy tej koncepcji projektowanie powinno opierać się na budowaniu środowiska oraz tworzeniu produktów i usług dostępnych dla możliwie największego grona odbiorców, bez względu na wiek, posiadane zdolności i możliwości, pochodzenie kulturowe oraz inne cechy różnicujące.
Źródło grafiki
Twórcą filozofii projektowania uniwersalnego był poruszający się na wózku amerykański architekt Ron Mace (1941-1998), założyciel i dyrektor programowy Center for Universal Design w NC State University.
Zasadniczo, projekt uniwersalny oznacza, że możliwie najszersza grupa osób może z niego korzystać bez wykonywania dodatkowej pracy czy pokonywania dodatkowych przeszkód.
Obietnica Internetu
Historia dostępności dla osób z niepełnosprawnościami jest pełna wzlotów i upadków. Wciąż trzeba dokonywać specjalnych ustaleń, aby osoby z niepełnosprawnościami mogły wchodzić w interakcje z rzeczami, które wielu z nas uważa za oczywiste. Jedną z wielkich obietnic Internetu jest to, że dzięki rozwojowi technologii informacyjno-komunikacyjnych osoby z niepełnosprawnościami często mogą organizować swoje życie i angażować się w życie społeczne równie skutecznie, jak osoby bez niepełnosprawności. Postęp w rozwoju technologii wspomagających, wykorzystywanych przez osoby z niepełnosprawnościami, sprawił, że obietnica stała się rzeczywistością.
Dostępność produktu
Dostępność produktu, usługi, treści internetowej oznacza, że użytkownik może wchodzić z nią w interakcję za pomocą dowolnej technologii wspomagającej, której używa, np.:
- oprogramowania do odczytu ekranów, które odczytuje stronę użytkownikowi
- oprogramowanie do powiększania ekranu, które powiększa ekran
- oprogramowanie do rozpoznawania mowy, które pozwala użytkownikom na sterowanie stroną za pomocą poleceń głosowych
- alternatywne urządzenia wejściowe, które imitują standardową klawiaturę
- odświeżalne wyświetlacze alfabetu Braille'a, które odwzorowują treść alfabetem Braille'a
Aby technologie wspomagające skutecznie przekazywały treść cyfrową, musi ona być starannie zaprojektowana i wdrożona. Technologie wspomagające, mimo że w ich rozwoju poczyniono w ostatnich latach ogromne postępy, nie czynią cudów. Potrafią jedynie przetwarzać kod komputerowy.
Standardy dostępności
Istnieją standardy, które mówią programistom, jak należy tworzyć treści cyfrowe, aby dobrze działały z technologiami wspomagającymi. I standardy, które mówią projektantom i twórcom technologii wspomagających, jak je tworzyć, aby potrafiły skutecznie odtwarzać treści cyfrowe.
To nie są jakieś specjalne standardy dotyczące osób z niepełnosprawnościami. Są to te same standardy, których celem jest pomoc w zdefiniowaniu wspólnego języka dla technologii internetowych, tak aby wszystkie przeglądarki, strony internetowe i aplikacje internetowe mogły ze sobą współpracować.
Pomóż ulepszyć tę stronę
Jeśli masz pomysł, propozycję poprawienia tej strony, napisz na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..